Radni niejednogłośnie przegłosowali odrzucenie projektu uchwały obywatelskiej. Ponad 300 osób podpisała się wcześniej pod obywatelską inicjatywą uchwałodawczą w sprawie zmian w statucie gminy.
Komitet obywatelski, w którego skład wchodzą Marzena Niemczewska, Małgorzata Nowińska-Juchta, Artur Kanarek, Krzysztof Strzelecki i Bartosz Zduński, w sierpniu bieżącego roku złożył w Urzędzie Gminy Obrowo projekt zmiany Statutu Gminy. Wcześniej w ciągu miesiąca ponad 300 osób (z wymaganych 200) podpisało się pod projektem uchwały, która doprecyzowuje kwestie dotyczące min. dostępu do informacji publicznej, sposobu prowadzenia obrad i dyskusji oraz wystąpień uprawnionych do tego osób podczas posiedzeń Rady Gminy.
Tym samym artykuł 41 zyskał by dodatkowe treści:
6. Przewodniczący obrad udziela głosu na zasadach – jak dla radnych:
1) Sołtysom w sprawach dotyczących sołectwa;
2) pełnomocnikom komitetów w sprawach inicjatywy uchwałodawczej mieszkańców, jeżeli przedmiotem obrad jest projekt uchwały z inicjatywy uchwałodawczej Mieszkańców;
3) przedstawicielom organizacji pozarządowych, jeżeli przedmiotem obrad jest projekt uchwały w sprawie programu współpracy lub inny dotyczący statutowej działalności organizacji.
4) Wolę zabrania głosu należy oznajmić przez podniesienie ręki.
7. O ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, obowiązują następujące zasady dotyczące czasu wystąpień:
1) wystąpienia Radnych i Sołtysów w dyskusji nie powinny trwać dłużej niż 5 minut z wyjątkiem wystąpień dotyczących debaty nad raportem o stanie Gminy.
2) wystąpienia poza kolejnością dotyczące wniosków formalnych nie powinny trwać dłużej niż 2 minuty;
3) wystąpienia poza kolejnością, o których mowa nie powinny trwać dłużej niż 5 minut z wyjątkiem okoliczności gdy zachodzi konieczność szczegółowego ustosunkowania się do spraw podnoszonych w dyskusji w związku z wnoszonymi przez radnych poprawkami do projektu, bądź wnoszona jest autopoprawka do projektu z inicjatywy uchwałodawczej Wójta.
4) wystąpienia przewodniczącego klubu lub jego zastępcy reprezentującego stanowisko klubu nie powinny trwać dłużej niż 15 minut.
Artykuł 46 otrzymał by treść:
§ 46. 1. Głosowanie nad uchwałą winna poprzedzać dyskusja.
2. W pierwszej kolejności Przewodniczący obrad udziela głosu Wójtowi bądź innemu wnioskodawcy projektu uchwały, a następnie Przewodniczącym Komisji Rady opiniującym projekty uchwał według właściwości.
3. Zakończenie dyskusji winno zostać przez Przewodniczącego obrad wyraźnie stwierdzone.
4. Zakończenie dyskusji i wyjaśnień jest podstawą do zarządzenia przez Przewodniczącego obrad głosowania.
5. Przewodniczący obrad przed poddaniem wniosku pod głosowanie, precyzuje i ogłasza zebranym proponowaną treść w taki sposób, aby jej redakcja była przejrzysta, a wniosek nie budził wątpliwości co do intencji wnioskodawcy.
6. W przypadku głosowania w sprawie wyboru osób, Przewodniczący przed zamknięciem listy kandydatów zapytuje każdego z nich, czy zgadza się kandydować i dopiero po uzyskaniu odpowiedzi twierdzącej poddaje pod głosowanie zamknięcie listy i zarządza głosowanie.
Artykuł 68:
3. Członkowie Komisji Skarg, Wniosków i Petycji podlegają wyłączeniu od udziału w jej działaniach w sprawach, w których zaistniał konflikt interesów lub może powstać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność.
Artykuł 105 dotyczący działalności klubów:
5. W posiedzeniu klubu mogą brać udział zaproszeni goście, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach Klub Radnych ma prawo korzystać z pomocy ekspertów.
6. Kluby mogą obradować w pomieszczeniach Urzędu Gminy lub innych obiektach będących w dyspozycji Gminy, po uprzednim uzgodnieniu z gospodarzami pomieszczeń (obiektów).
7. Klubowi Radnych na złożony wniosek Wójt Gminy przydziela stałe pomieszczenie z wyposażeniem niezbędnym do prowadzenia działalności radnych.
Autorzy projektu wskazywali też na to, że obecnie w Biuletynie Informacji Publicznej nie są w sposób wystarczający zamieszczane informacje o pracach komisji. Całość została ujęta w nowym rozdziale numerowanym jako 11:
Rozdział 11
Jawność działania Organów Gminy, zasady dostępu i korzystania przez obywateli, radnych i sołtysów z dokumentów przez te Organy stanowionych
§ 114. 1. Uprawnionymi do dostępu do informacji, w tym dokumentów są wszystkie osoby zainteresowane, bez potrzeby wskazywania interesu prawnego bądź faktycznego, chcące uzyskać informacje związane z działalnością organów Gminy.
2. Informacji udziela się na wniosek złożony ustnie lub pisemnie.
3. Realizując zasadę jawności działalności organów władzy publicznej Mieszkaniec w szczególności ma prawo oczekiwać uprzejmego i życzliwego traktowania go przez pracowników samorządowych;
§ 115. 1. Jawność posiedzeń sesji i Komisji zapewnia się w szczególności poprzez:
1) podanie do publicznej wiadomości informacji o terminie, miejscu i przedmiocie obrad sesji poprzez wywieszenie zawiadomienia na tablicy ogłoszeń urzędu oraz publikację w Biuletynie Informacji Publicznej gminy Obrowo na co najmniej 7 dni przed terminem sesji oraz na tablicach ogłoszeń w sołectwach;
2) wcześniejsze podanie do publicznej wiadomości terminu, miejsca i przedmiotu obrad Komisji poprzez wywieszenie zawiadomienia na tablicy ogłoszeń urzędu oraz publikację w Biuletynie Informacji Publicznej gminy Obrowo najpóźniej na 3 dni robocze przed planowanym terminem posiedzenia;
3) Radnych i sołtysów o planowanych sesjach i komisjach zawiadamia się za pomocą poczty, pocztą e-mail lub sms.
2. Przewodniczący Rady może po uzgodnieniu z Wójtem zdecydować o poinformowaniu o sesji poprzez zamieszczenie ogłoszeń w lokalnej prasie, przy czym ogłoszenie w miejscowej prasie jest obowiązkowe jeżeli przepisy ustaw szczególnych tak stanowią ze względu na przedmiot projektów uchwał wymagających dla skuteczności rozstrzygnięcia takiej procedury.
3. Obywatele mogą rejestrować przebieg obrad poprzez utrwalanie za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk w sposób nie zakłócający porządku obrad.
§116. 1. Obywatelom udostępnia się dokumenty wynikające z wykonywania zadań publicznych przez Radę, jej Komisje i Wójta.
2. Udostępnianie dokumentów, co do zasady, następuje poprzez ich ogłoszenie w Biuletynie Informacji Publicznej.
3. Protokoły z posiedzeń Rady i Komisji oraz innych kolegialnych gremiów podlegają udostępnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej po ich formalnym przyjęciu zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz Statutem.
§ 117. Dokumenty nie ogłoszone w Biuletynie Informacji Publicznej udostępniane są na wniosek zainteresowanego w dniach i godzinach pracy urzędu, w godzinach przyjmowania interesantów:
1) dokumenty z zakresu działania Rady udostępnia się w biurze Rady,
2) dokumenty z zakresu działania Wójta udostępniane są w poszczególnych Referatach i samodzielnych stanowiskach pracy w Urzędzie.
§ 118 Uprawnienia obywateli określone w niniejszym rozdziale nie znajdują zastosowania:
-
w przypadku wyłączenia jawności na podstawie ustaw;
-
do spraw indywidualnych z zakresu administracji publicznej, o ile ustawa nie stanowi inaczej, niż art. 73 Kodeksu Postępowania Administracyjnego.
§ 119. Na odmowę udzielenia informacji i udostępnienia dokumentu oraz uniemożliwienia wstępu na posiedzenia sesji i Komisji Rady przysługuje obywatelowi prawo złożenia skargi oraz inne środki określone przepisami prawa.
Zgłoszony projekt uchwały, wedle ustawy o samorządzie gminnym musiał stać się przedmiotem obrad rady miny na najbliższej sesji, nie później jednak niż po upływie 3 miesięcy od dnia złożenia projektu. Rada dochowała tego obowiązku i wyżej wymieniony projekt stał się przedmiotem obrad wrześniowej sesji. Dzień przed sesją Rady radni zebrali się, by przed głosowaniem szerzej omówić i zaopiniować projekt. Na ten temat rozgorzała dość burzliwa dyskusja, która podzieliła radnych. Pierwsza obywatelska inicjatywa uchwałodawcza nie przekonała jednak do siebie większości radnych. Rada niejednomyślnie przegłosowała odrzucenie projektu (przeciwko odrzuceniu głosowali radni klubu Kurs na Obrowo). Jak argumentowała Sylwia Lisińska Radna Gminy z Klubu Jesteśmy w Obrowie, obywatelska inicjatywa dotyczyła zmian w Statucie, a jest to wyłączną właściwością Rady Gminy. Cytowany przepis faktycznie wskazuje na to, że tylko Rada Gminy może zmieniać Statut. Wątpliwości dotyczą jednak samej inicjatywy zmiany, której w ten sposób odmówiono obywatelom. Tę kwestię poruszył Radny Bartosz Zduński z Klubu Kurs na Obrowo.
Warto zaznaczyć, że w Polsce podobna materia była już przedmiotem sporów. Rada Miasta Olsztyn korzystając z prawa do uregulowania szczegółowych zasad wnoszenia inicjatyw obywatelskich ograniczyła ich zakres przedmiotowy. Wojewoda Warmińsko-Mazurski rozstrzygnięciem nadzorczym stwierdził nieważność tej uchwały, co później zostało podtrzymane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny. https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/orzeczenia-sadow/ii-sa-ol-568-19-granice-regulacji-obywatelskiej-522836545
Rada Gminy Obrowo 28 listopada 2019 roku widząc potrzebę zmian w statucie powołała Komisję Statutową, jednakże nie rozpoczęła ona jeszcze swojej działalności. Czy w tym roku to się zmieni? Na to pytanie starali się uzyskać odpowiedź radni z Kursu na Obrowo. Niewykluczone, że Komisja Statutowa zbierze się w grudniu tego roku. Czy tak się jednak stanie nie można z całą pewnością stwierdzić. Niestety konkretnej daty pierwszego posiedzenia Komisji wciąż brak.
